Ársreikningur Akraneskaupstaðar 2022
Traustur rekstur í erfiðu rekstarumhverfi og veruleg uppbygging innviða
Ársreikningur Akraneskaupstaðar fyrir árið 2022 endurspeglar traustan rekstur þrátt fyrir erfið skilyrði í rekstarumhverfinu. Árið var jafnframt met ár í uppbyggingu innviða og viðhalds fasteigna í sveitarfélaginu. Skuldaviðmið er 39% sem er langt undir lögbundnu hámarki sem er 150% samkvæmt sveitarstjórnarlögum.
Rekstur samstæðu Akraneskaupstaðar gekk í meginatriðum vel og jukust rekstartekjur um 662 milljónir króna en erfitt rekstarumhverfi hefur áhrif á heildarniðurstöðu ársins:
- Mikil verðbólga og hækkandi vextir hafa veruleg áhrif á rekstrarkostnað samhliða því að sveitarfélagið hefur staðið í verulega auknu viðhaldi á mannvirkjum. Annar rekstarkostnaður hækkaði um 457 milljónir króna milli ára.
- Skuldbindingar Akraneskaupstaðar í málefnum fatlaðs fólks en þar hefur ríkið ekki veitt fjármagni til málaflokksins í samræmi við lögbundin verkefni. Á árinu 2022 er vanfjármögnun ríkisins af þessum málaflokki 364 milljónir króna.
- Reiknuð hækkun tryggingastærðfræðings á lífeyrisskuldbindingu að fjárhæð 504 milljónir króna var 152 milljónir króna umfram áætlun.
- Launakostnaður hækkaði um 741 milljónir króna á milli ára.
- Tap var á rekstri Höfða að fjárhæð 43 milljónir króna sem skýrist af viðhaldi fasteignar en viðvarandi hefur verið vanfjármögnun ríkisins á húsnæði hjúkrunarheimila.
Rekstarniðurstaða ársins er neikvæð um 101 milljón króna sem er 229 milljónum króna lakari afkoma en ráð var gert í fjárhagsáætlun ársins með viðaukum.
Helstu þættir ársreiknings fyrir árið 2022 eru svohljóðandi:
- Skatttekjur voru 480 milljónum króna hærri en á fyrra ári. Framlög Jöfnunarsjóðs hækkuðu um 187 milljónir króna frá fyrra ári. Aðrar tekjur lækkuðu um 5 milljónir króna á milli ára. Gatnagerðartekjur vegna þéttingu byggðar lækkuðu um 116 milljónir króna á milli ára.
- Veltufé frá rekstri var jákvætt um 823 milljónir króna eða 8,16% af heildartekjum og 21 milljón króna betri niðurstaða en fjárhagsáætlun gerði ráð fyrir.
- Handbært fé frá rekstri var jákvætt um 1.470 milljónir króna eða 678 milljónum króna betri niðurstaða en fjárhagsáætlun gerði ráð fyrir.
- Handbært fé í árslok var 805 milljónir króna en lækkaði um 766 milljónir króna á árinu vegna umtalsverðra fjárfestinga og niðurgreiðslu skulda og skuldbindinga um 415 milljónir króna. á árinu.
- Fjárfesting í innviðum var umtalsverð á og var samtals 2.032 milljónir króna á árinu 2022 en mikið uppbyggingarskeið hefur verið undanfarin ár. Meðal helstu framkvæmda voru 1.030 milljónir króna í skólahúsnæði, 320 milljónir króna í íþróttamannvirki, 300 milljónir króna í götur og gangstíga, 105 milljónir króna í búnað, áhöld og tæki og 57 milljónir króna í bifreiðar, þ.a. um 50 milljónir króna vegna nýrrar slökkvibifreiðar.
„Áskoranir eru framundan í rekstri sveitarfélaga og verðhækkanir í samfélaginu munu áfram hafa bein áhrif á rekstur bæjarins. Setja þarf fram skýr markmið til að auka rekstartekjur, draga úr hækkunum launagjalda og almennra rekstargjalda. Akranes er samfélag í sókn en á liðnu ári lækkaði bæjarstjórn álagningarprósentur á íbúðar- og atvinnuhúsnæði. Íbúum fjölgar og sókn er á öllum sviðum í atvinnumálum bæjarins. Við erum að verja grunnþjónustu ásamt því að ráðast í mikla innviðauppbyggingu.“ segir Steinar Adolfsson bæjarstjóri af þessu tilefni.
Helstu rekstrartölur og lykiltölur A-hlutans
- EBITDA framlegð lækkar töluvert milli ára og er neikvæð um 1,5% á árinu 2022 en var jákvæð um 3,53% á árinu 2021.
- Veltufjárhlutfall var í árslok 1,0 og er sveitarfélagið því í stakk búið til að inna af hendi nauðsynlegar greiðslur á næstu 12 mánuðum.
- Skuldahlutfall hækkar lítillega og er 77% í árslok 2022 en var 73% í árslok 2021.
- Eiginfjárhlutfall er í árslok 58% og lækkar um 2,0% frá árinu 2021.
- Veltufé frá rekstri er 9,36%.
Fjárhagsleg viðmið sveitarfélaga miðast meðal annars við að:
- Skuldaviðmið sveitarfélaga þ.e. að heildarskuldir og skuldbindingar samstæðu í reikningsskilum séu ekki hærri en sem nemur 150% af reglulegum tekjum sveitarfélagsins. Skuldaviðmið samstæðu Akraneskaupstaðar í árslok 2022 er 39%.
- Fjárhagsleg viðmið sveitarfélaga tilgreina einnig að rekstrarjöfnuður á hverju þriggja ára tímabili sé jákvæður og er þessi rekstrarjöfnuður hjá Akraneskaupstað jákvæður sem nemur 610 milljónum króna.
